เราคงต้องยอมรับว่าปัจจุบันโรคความดันโลหิตสูงเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญในทุกภูมิภาคทั่วโลก
ซึ่งจากข้อมูลขององค์การอนามัยโลก (WHO) พบว่าหากประเมินจากผู้คนทั่วทุกมุมโลก จะพบผู้ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูงถึงเกือบ 1 พันล้านคนเลยทีเดียว และเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตสูงถึง 7.5 ล้านคน ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 12.8 ของสาเหตุการเสียชีวิตทั้งหมด
จากปัญหาสุขภาพที่สำคัญเช่นนี้ ทำให้เกิดการคิดค้นวัคซีนที่ช่วยลดความดันโลหิตสูง เพื่อเป็นทางเลือกหนึ่งในการยืดอายุให้กับประชากรที่ป่วยด้วยโรคนี้ที่อาจจะต้องเสียชีวิตก่อนเวลาอันควร และในขณะนี้ทีมนักวิจัยกำลังทำวิจัยในหนูทดลองอยู่ พบว่าให้ผลยืดอายุของหนูได้จริง
นักวิจัยเลือกใช้หนูทดลองที่มีความดันโลหิตสูงตามธรรมชาติ (spontaneously hypertensive rats ) โดยฉีดวัคซีนที่ประกอบด้วยสารที่คิดค้นขึ้น เข้าไปในตัวหนู เป็นวัคซีนที่เรียกว่า ดีเอ็นเอวัคซีน (DNA vaccine) ซึ่งเป็นวัคซีนรุ่นใหม่ที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อกระตุ้นให้ร่างกายของสิ่งมีชีวิตสร้างโปรตีนขึ้นมาตามแบบดีเอ็นเอที่ใส่ลงในวัคซีน และโปรตีนที่ร่างกายสร้างขึ้นมานั้นจะทำหน้าที่เป็นแอนติเจนไปกระตุ้นการตอบสนองของเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกันที่มีอยู่ในร่างกายของสิ่งมีชีวิต ให้สร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาในที่สุด สำหรับสารที่ใส่ลงไปในวัคซีนในการทดลองนี้ ได้แก่
- ชิ้นส่วนของดีเอ็นเอที่ได้มาจากฮอร์โมน angiotensin II ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่กระตุ้นให้ความดันโลหิตในร่างกายสูงขึ้น
- ชิ้นส่วนของไวรัสตับอักเสบบี เพื่อไปเรียกความสนใจจากระบบภูมิกันในร่างกายให้เข้ามาเจอ
หลังจากฉีดวัคซีนเข้าไปแล้ว เซลล์ในร่างกายจะดูดกลืนดีเอ็นเอในวัคซีน และเริ่มสร้างโปรตีนขึ้นมาตามลักษณะของดีเอ็นเอที่ใส่ลงไปในวัคซีนนั้น หลังจากนั้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายซึ่งถูกดึงดูดจากไวรัสตับอักเสบบีที่ใส่เข้ามาด้วย จะมารวมตัวกัน และจับกับชิ้นส่วนไวรัสที่ใส่เข้าไป พร้อมกับจับโปรตีนที่ถูกสร้างขึ้นใหม่ด้วย
แน่นอนว่าโปรตีนที่ถูกสร้างขึ้นจากการกระตุ้นของวัคซีนนี้ จะมีลักษณะใกล้เคียงกับฮอร์โมน angiotensin II ปกติในร่างกาย ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันเกิดการจดจำว่าฮอร์โมนชนิดนี้เป็นสารแปลกปลอมที่ควรกำจัด
มีผลให้ฮอร์โมนตัวจริงในร่างกายถูกภูมิคุ้มกันตัวเองเข้าไปจับทำลายด้วย เมื่อฮอร์โมนชนิดนี้ที่มีอยู่ในร่างกายลดปริมาณลง จึงส่งผลให้ลดความดันโลหิตสูงลงได้ เช่นเดียวกับยารักษาโรคความดันโลหิตสูงกลุ่ม angiotensin II receptor antagonist เช่น Valsartan, Losartan ( ยา 2 ตัวนี้นิยมจ่ายในไทย) ที่ออกฤทธิ์ด้วยการไปขัดขวางการจับกันของฮอร์โมน angiotensin II และตัวรับที่เซลล์หลอดเลือด ส่งผลทำให้หลอดเลือดขยายตัว และสามารถลดความดันโลหิตสูงได้
ผลการวิจัยพบว่า 6 เดือนล่าสุดหลังจากที่หนูได้รับวัคซีนเข้าไป หนูมีอายุยืนขึ้น 8 สัปดาห์ และหลังจากผ่าซากหนูภายหลังจากตายแล้ว ก็พบว่าเนื้อเยื่อหัวใจของหนูมีสุขภาพดีกว่าเมื่อตอนที่มีความดันโลหิตสูง ไม่มีความเสียหายเกิดขึ้นที่ตับและไต
ซึ่งผลการวิจัยนี้สามารถอ่านเพิ่มเติมได้จากบทความเรื่อง Long-Term Reduction of High Blood Pressure by Angiotensin II DNA Vaccine in Spontaneously Hypertensive Rats โดยนักวิจัยชาวญี่ปุ่น Hiroshi Koriyama และคณะ ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Hypertension
ในขณะนี้มีการศึกษาการแก้ปัญหาโรคความดันโลหิตสูงด้วยวัคซีนชนิดอื่นเช่นกัน แต่ยังไม่ประสบผลสำเร็จ สำหรับการใช้ดีเอ็นเอวัคซีนในกรณีนี้ ถ้าศึกษาและทดลองใช้ในมนุษย์ได้สำเร็จ
ก็นับได้ว่าเป็นความหวังใหม่แห่งการรักษาโรคความดันโลหิตสูงเลยทีเดียว ซึ่งอาจให้ผลลดความดันโลหิตได้ในระยะยาว และเป็นไปได้ว่าต้องฉีดเพียงแค่ปีละ 2 ครั้งเท่านั้น เมื่อเทียบกับการรับประทานยาเม็ดที่ยุ่งยากกว่า และผู้ป่วยมักจะไม่ให้ความร่วมมือในการรับประทานมากกว่าเพราะต้องรับประทานอย่างสม่ำเสมอทุกวัน
ที่มา : http://www.scientificamerican.com/podcast/episode/blood-pressure-vaccine-lengthens-rat-lives/
