โดยปกติแล้วเราควรพบทันตแพทย์เพื่อตรวจช่องปากทุกๆ 6 เดือนเป็นประจำ
เพื่อป้องกันและรักษาตั้งแต่ระยะเริ่มต้น เช่นโรคฟันผุ และโรคเหงือกอักเสบ ซึ่งการรักษาจะง่าย เจ็บปวดน้อยกว่า และที่สำคัญค่าใช้จ่ายถูกกว่าที่จะมารักษาเมื่อเป็นมากแล้ว อย่างแย่ที่สุดถ้ามาช้าไปอาจเก็บฟันซี่นั้นไว้ไม่ได้ก็ต้องถูกถอนในที่สุด
แต่ถ้าโชคไม่ดี มีอาการผิดปกติเกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นการอักเสบ ปวด เจ็บ เสียวฟัน เมื่อต้องไปพบทันตแพทย์
ก่อนที่หมอจะตรวจช่องปาก สิ่งแรกจะเริ่มที่การซักประวัติและถามเกี่ยวกับอาการต่างๆที่พาคนไข้มาหาหมอ ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญไม่แพ้การตรวจวินิจฉัยอย่างอื่น ยิ่งคนไข้ตอบคำถามตรงและถูกต้องเท่าไหร่ก็ยิ่งทำให้ทันตแพทย์วินิจฉัยได้ตรงโรคมากที่สุด การรักษาก็จะประสบความสำเร็จได้อย่างดีและรวดเร็ว
แต่บางครั้งถ้าคนไข้ไม่ได้สังเกตอาการได้ดีพอ ในบางคำตอบอาจไม่แน่ใจทำให้ต้องกลับไปสังเกตใหม่อีกรอบค่อยกลับมาหมออีกครั้ง เป็นการเสียเวลาไปอีก
ดังนั้นจะขอยกตัวอย่างคำถามที่หมอฟันมักจะถามถึงเพื่อเอาไว้สังเกตตัวเองและเตรียมคำตอบก่อนจะพบหมอฟันค่ะ
1. มีอาการปวดมานานแค่ไหน และเคยมีอาการเช่นนี้มาก่อนหรือเปล่า?
ระยะเวลาที่ปวดและประวัติว่าเคยปวดมาก่อนหรือเปล่า บ่งบอกถึงระยะความเป็นไปของโรคหรือการติดเชื้อนั้นๆ และบางครั้งสามารถบอกถึงเปอร์เซ็นต์ความสำเร็จที่จะรักษาหายหรือไม่อีกด้วย เช่นถ้าพึ่งมาอาการมาครั้งแรก มักจะรักษาได้ง่ายกว่าและเปอร์เซ็นต์ความสำเร็จในการรักษาจะสูงกว่าเคยเป็นมาหลายๆครั้ง
2. สามารถบอกได้หรือไม่ว่าเป็นบริเวณไหน ฟันซี่ไหน ฟันบนหรือฟันล่าง?
บ่อยครั้งที่คนไข้ไม่สามารถระบุซี่ฟันที่เป็นได้ชัดเจน หากตรวจในช่องปากแล้วไม่พบความผิดปกติหรือแม้แต่ x-ray ก็ยังไม่พบสาเหตุของอาการที่มา หมอฟันมักจะเลือกให้คนไข้กลับไปสังเกตอาการอีกครั้งเพื่อการรักษาที่ตรงจุดมากขึ้น แต่ถ้าจะมีอาการของโรคเหงือกอักเสบที่มักจะเป็นโดยทั่วๆช่องปาก ระบุซี่ฟันไม่ได้ แต่หมอจะตรวจพบลักษณะของเหงือกอักเสบได้อย่างชัดเจนค่ะ
3. มีอาการปวด เสียวฟันตอนไหนบ้าง ปวดตอนนอนหรือไม่?
เช่น เสียวฟันตอนแปรงฟัน , ตอนทานของเย็น ร้อน หรือของหวานๆ , ตอนมีเศษอาหารติดซอกฟัน หรืออยู่ๆก็มีอาการปวดขึ้นมาเองโดยไม่ต้องทำอะไรก็ปวด
4. อาการปวดเป็นแบบไหน?
แบบตื้อๆหรือ แหลมๆหรือ จิ๊ดๆ มีความถี่ รวมถึงระยะเวลาที่ปวดยาวนานเท่าไหร่ เช่น ปวดทุกๆ 4 ชั่วโมง ครั้งละประมาณ10 นาที (ยิ่งตอบได้ละเอียดยิ่งดีค่ะ)
5. ขณะนี้ทานยาอะไรอยู่บ้าง?
ข้อนี้สำคัญโดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัวเนื่องจากยาบางชนิดมีผลต่อแผนการรักษาเช่นยาละลายลิ่มเลือด จะไม่สามารถรับการรักษาที่ต้องมีเลือดออกมาก หรือการถอนฟันได้ในวันนั้น จำเป็นต้องปรึกษาแพทย์ประจำตัวเพื่อขอหยุดยาก่อนรับการรักษา 5-7 วันค่ะ