อัญชัน เป็นพืชไม้เลื้อยเนื้ออ่อนที่ใช้ยอดเลื้อยพันต้นไม้อื่น เป็นพืชอายุสั้น ออกดอกเดี่ยว ๆ มีลักษณะคล้ายฝาหอยเชลล์ออกตามซอกใบ
จัดเป็นดอกไม้ชนิดหนึ่งที่สามารถนำมารับประทานได้ ซึ่งนอกจากจะช่วยในเรื่องของความสวยความงาม เพราะหากนำน้ำที่คั้นจากดอกมาทาคิ้วหรือหนังศีรษะก็ช่วยปลูกขนหรือผมให้ขึ้นดกดำเป็นเงางามและลดการหลุดร่วงได้
แต่ถ้าหากนำมาทำเป็นเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ ก็จะมีสรรพคุณช่วยดับกระหาย ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันต่อโรคและช่วยเพิ่มพลังงานให้กับร่างกาย
[alert-note]ที่สำคัญคือ ดอกอัญชันยังอุดมไปด้วยสารแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) ซึ่งมีคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่นอกจากจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง ช่วยชะลอวัยและริ้วรอยแห่งวัยได้
แล้วยังมีฤทธิ์กระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต ช่วยละลายลิ่มเลือด จึงช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดเส้นเลือดหัวใจอุดตัน และช่วยป้องกันโรคเส้นเลือดในสมองตีบได้[/alert-note]
นอกจากนี้ ยังมีฤทธิ์ต้านการเกิดออกซิเดชั่นของไขมันในกระแสเลือด จึงช่วยป้องกันการอุดตันของไขมันในหลอดเลือดที่เป็นสาเหตุของโรคหลอดเลือดหัวใจแข็ง และโรคหัวใจพิบัติได้ด้วย
น้ำดอกอัญชัน ยังมีสรรพคุณทางยา เพราะช่วยแก้อาการเหน็บชา ช่วยบำรุงสมอง ช่วยขับปัสสาวะ จึงช่วยล้างและขับสารพิษออกจากร่างกายได้ดี นอกจากนี้ ยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและความสามารถในการมองเห็น ช่วยบำรุงสายตา แก้อาการตาฟาง ตามัว ตาแฉะ ช่วยป้องกันโรคต้อหิน ต้อกระจก
รวมทั้งโรคที่เกิดจากความเสื่อมของดวงตาซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวาน และถ้าหากนำมาดื่มเป็นประจำก็จะมีส่วนช่วยลดระดับน้ำตาลในกระแสเลือดซึ่งดีต่อผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน แต่เนื่องจากอัญชันมีฤทธิ์ละลายลิ่มเลือด จึงควรหลีกเลี่ยงการบริโภคในผู้ป่วยที่มีภาวะโลหิตจาง
น้ำดอกอัญชัน ยังจัดเป็นเครื่องดื่มที่สามารถทำเองได้ง่าย ๆ โดยใช้ดอกอัญชันสดประมาณ 8-10 ดอก นำมาล้างให้สะอาด แล้วนำไปต้มในน้ำดื่มประมาณ 1 ลิตร พอเดือดให้ปิดฝาทิ้งไว้ 5 นาที จึงนำมากรองเอาแต่น้ำ เติมน้ำเชื่อม 4 ช้อนโต๊ะ และน้ำผึ้งอีก 2 ช้อนโต๊ะลงไป คนให้เข้ากัน นำมาเสิร์ฟในน้ำแข็งพร้อมกับบีบมะนาวลงไปเล็กน้อยเพื่อให้ชุ่มคอ
ส่วนผสมอย่างน้ำผึ้ง ซึ่งจัดว่าเป็นยาอายุวัฒนะ นอกจากจะช่วยทำให้น้ำดอกอัญชันมีกลิ่นหอมยิ่งขึ้นแล้ว ยังช่วยตัดความหวานแหลมของน้ำเชื่อมได้ เมื่อนำมาดื่มจึงไม่ทำให้รู้สึกแสบคอ ทั้งยังดีต่อสุขภาพและช่วยเสริมความงาม
เพราะมีสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยชะลอวัย ช่วยลดและป้องกันการเกิดริ้วรอยแห่งวัย รวมทั้งช่วยบำรุงผิวพรรณให้เปล่งปลั่งสดใส ดูมีน้ำมีนวลขึ้นอย่างเป็นธรรมชาติอีกด้วย